Yunanca karşı, karşıt, zıt anlamına gelen para önekiyle, fikir düşünce anlamına gelen daxos sözcüğünden oluşmuş bir kelimedir paradoks. Mantık oyunları olarak da görülebilecek paradokslar, kendilerini çözdürmek için, heyecanlandırıcı ve eğlendirici bir serüvenin içine çekerek neredeyse insanı kışkırtırlar.

Paradoksal durumlarda birlikte gerçekleşmesi beklenmeyen iki olgunun ya da birlikte varolması beklenmeyen iki niteliğin birarada çıkması söz konusudur, bazen de varılan paradoksal sonuç düpedüz mantıksal bir çelişkidir.

Yalancı paradoksu ; “Şimdi yalan söylüyorum.”
Bu önermenin doğruluk değeri nedir? Yani “şimdi yalan söylüyorum” derken doğru mu söylüyorum yoksa yalan mı söylüyorum? Düşünecek olursak;Bu önermenin doğru olduğunu varsayalım. Öyleyse yalan söylüyorum. Ancak önermenin doğru olduğunu varsaymıştım öyleyse çelişkiye düştüm.Bu önermenin yalan olduğunu varsayalım. O zaman bu cümle doğru olmalıdır. Gene bir çelişki.

Berber Paradoksu ; “Seville ‘in kendini traş etmeyenlerini traş eden berberi kendini traş eder mi, etmez mi?”
Kendini traş etmeyenleri traş eden berber kendini traş ederse kendi kendiyle çelişki içine düşer. Kendini traş etmezse tanımdan ötürü kendini traş etmesi gerekir, ama bu da bir çelişkidir.
Bu durumda bu berber berber dükkanını kapatıp yeni bir mesleğe atılmalıdır.
Bu iki paradoksta da sonsuza uzanan bir kısır-döngü vardır.

İstisna Paradoksu ; “Bütün kuralların istisnaları vardır. Yukarıdaki cümle de bir kuraldır. O halde onun da istisnaları vardır. Demek ki istisnaları olmayan kurallar da vardır.”
Görüldüğü üzere 1. ve 4. cümleler birbirleriyle çelişki halindedir.

Timsah Paradoksu ; “Bir annenin elinden çocuğunu kapan timsah, çocuğa ne yapacağını annenin bilmesi durumunda çocuğu vereceğini söyler. Anne, timsaha çocuğunu yiyeceğini söyler.”

Böylelikle meydana gelen paradoksal durum sonucunda çocuğunu kurtarır.
Şöyle ki, timsah çocuğu yiyecekse anne timsahın ne yapacağını bilmiş olacak ve timsah çocuğu teslim edecek ancak çocuk teslim edilince anne timsahın ne yapacağını bilememiş olacak; timsah çocuğu yemeyecekse anne bilemediğinden çocuğu yiyecek ama o zaman anne timsahın yapacağının bilmiş olacak ve bu yüzden yememesi gerekecek.
Kısaca, bu iki durumda da timsah çocuğu ne yiyebilir ne de yiyemez.

“Yaptığım açıklama yanlıştır.” (Eublides)

“Bütün Girit ‘liler yalancıdır.” (Giritli Eupiminides)

“Düşmanla karşılaştık ve o biziz.” (Walt Kelley)
“Kendi kendisini eleman olarak içermeyen kümelerin kümesi kendi kendisini eleman olarak içerir mi ?” (Bertrand Russell)